Jak wygląda praca w ciąży?

Ciąża, to szczególnie ważny czas w życiu każdej kobiety – miejsce ulubionego serialu zajmuje szkoła rodzenia a nasze ciało zmienia się każdego dnia. Ciąża wiąże się nie tylko ze zmianami fizycznymi w naszym ciele oraz samopoczuciu, ale także zmianami warunków pracy. Praca w ciąży różni się od pracy wykonywanej, kiedy kobieta nie jest w tym wyjątkowym stanie. Warto zapoznać się ze swoją sytuacją prawną, aby mieć świadomość tego, na co może sobie pozwolić wobec nas pracodawcy, gdy jesteśmy w ciąży oraz jakie ulgi przysługują nam z tytułu naszego stanu.

Sytuacja prawna kobiety w ciąży w zakładzie pracy

Pierwszym aspektem prawnym pracy w ciąży jest to, że kobieta w ciąży nie może zostać zwolniona z pracy. Dodatkowo w chwili, gdy upłynie trzeci miesiąc trwania ciąży tuż przed końcem umowy o pracę, to taka umowa zostaje automatycznie przedłużona do momentu rozwiązania.. Kodeks pracy dopuszcza możliwość zwolnienia kobiety, będącej w ciąży jedynie wówczas, gdy: 

• zgodę na to wyrazi związek zawodowy, do którego kobieta należy,
• gdy pracodawca ogłosi upadłość,
• gdy kobieta jest zatrudniona na okres próbny, wynoszący maksymalnie miesiąc.

Warto jednak pamiętać, że w każdej chwili może dojść do rozwiązania umowy z kobietą w ciąży, której okres nie przekroczył 3 miesięcy. Umowa może być także rozwiązana w trakcie urlopu macierzyńskiego bądź wychowawczego, jeśli wówczas upływa okres jej zakończenia.

Przywileje dla kobiet w ciąży w pracy

Sytuacja zdrowotna kobiet w ciąży jest bardzo ważna dla dziecka, jak i samej matki, dlatego ustawodawca wprowadził szereg zmian, które mają na cele, jak najbardziej ułatwić kobietom ten czas. Praca w ciąży wiąże się z następującymi obostrzeniami: 

• 8 godzinny tryb pracy kobiet – nie można ich zmusić do dłuższej pracy nawet w przypadku, gdy wynika to ce specyfiki funkcjonowania zakładu bądź jego wyjątkowej sytuacji,
• zakaz pracy w nadliczbowych godzinach,
• zakaz pracy nocą (w przypadku prac zmianowych możliwa jest jedynie praca na zmianie dziennej),
• zakaz kierowania kobiet w ciąży na delegacje, np. z Warszawy do Krakowa itp. 
• brak możliwość zatrudniania kobiet w przerywanym systemie czasu pracy.

Jeśli kobieta pracuje generalnie nocą, to w momencie, gdy jest w ciąży pracodawca ma obowiązek zapewnić jej inną bądź tę samą pracę w systemie dziennym. W przeciwnym razie jest ona zwolniona z obowiązku świadczenia pracy, jednocześnie nadal utrzymując prawo do wynagrodzenia. 

Jakich prac nie może wykonywać kobieta w ciąży?

Ciąża, to stan, który wymaga od kobiety szczególnego dbania o siebie. Warto skonsultować się ze szkołą rodzenia, na przykład tą w Warszawie https://www.szkola-rodzenia.pl/,  aby dowiedzieć się, jak dbać o swoje ciało w tym szczególnym czasie. Praca w ciąży nie powinna przede wszystkim być niebezpieczna dla zdrowia, szkodliwa, uciążliwa oraz mająca niekorzystny wpływ na zdrowie mamy i dziecka.

Szczególny wykaz czynności, które nie mogą być wykonywane w pracy w ciąży znajduje się w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 3. kwietnia 2017 roku. Zostały w nim określone warunki pracy, których powinny unikać kobiety w ciąży. Kodeks pracy określa, że kobieta w ciąży, wykonująca jedną z zawartych czynności powinna mieć przydzielone nowe obowiązki w miejsce szczególnie uciążliwych. 

Aspekt prawny pracy w ciąży oraz po urlopie macierzyńskim

Zaawansowana ciąża oraz poród wiążą się z dodatkowymi zmianami dla kobiet, zarówno pod względem sytuacji życiowej, jak i zawodowej. W tym trudnym i wyjątkowym czasie warto pamiętać o tym, że pracodawca ma obowiązek utrzymania naszego stanowiska pracy do momentu powrotu z urlopu macierzyńskiego. Dodatkowo w sytuacji, gdy ciąża jest zagrożona oraz związana ze szczególnie niekorzystnymi dolegliwościami zdrowotnymi kobieta może udać się na zwolnienie lekarskie.

Zarówno w przypadku zwolnienia lekarskiego, jak i urlopu macierzyńskiego czy wychowawczego pracodawca nie może wyciągać względem kobiet konsekwencji, ponieważ z doktryny prawnej wynika, że nie są to w żadnym wypadku sytuacje przez kobietę zawinioną. Wynikają one z zaawansowanej ciąży oraz z kodeksu pracy. Nie ma więc możliwości ich samodzielnego interpretowania przez pracodawcę. 

Artykuł napisał:
Mofi,
studentka prawa,
pasjonatka i propagatorka zdrowego trybu życia.

Źródła:

• Kodeks Pracy, Rozporządzenie Rady Ministrów z 03.04.17 r.